Το «Ανθρώπινο Δικαίωμα» αποτελεί τη δυνατότητα του κάθε ανθρώπου να μπορεί να δραστηριοποιείται βάσει των νόμων με στόχο την αυτολοκλήρωση και την ανάπτυξη της ποιότητας ζωής του. Τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων είναι «οικουμενικά», «αναφαίρετα», «αδιαίρετα» και «αλληλοεξαρτώμενα» και προβάλλοντας τις βασικές κοινωνικές ανάγκες, εξασφαλίζουν τις στάσεις και τα πρότυπα με τα οποία οι πολίτες δύνανται να συμβιώνουν με αξιοπρέπεια. Μετά την ολοκλήρωση του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου το 1946, μεθοδεύτηκαν οι πρώτες κινήσεις για την προστασία των παιδιών και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους.
Η Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού υιοθετήθηκε το 1989 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, τέθηκε σε ισχύ το 1990 και την έχουν υπογράψει οι περισσότερες χώρες του κόσμου, εκτός των ΗΠΑ και της Σομαλίας (η Ελλάδα την έχει επικυρώσει στις 2 Δεκεμβρίου 1992 με τον νόμο 2101). Η παρούσα σύμβαση αποτελεί μια διεθνή συνθήκη που εξασφαλίζει τα αστικά, πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά, ιατρικά και πολιτιστικά δικαιώματα των παιδιών αναγνωρίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη σημαντικότητα της παιδικής ηλικίας και την ειδική φροντίδα και προστασία που χρειάζονται.
Η Σύμβαση αποτελείται από 54 άρθρα που καθορίζουν τα πρότυπα που χρειάζονται για την ομαλή ανάπτυξη των παιδιών σε όλα τα στάδια της ανάπτυξης τους και ισχύον για όλα τα παιδιά κάτω των 18 ετών, ανεξάρτητα από το φύλο τους, τη χώρα προέλευσης τους, τη θρησκεία ή την αναπηρία τους.
Οι τέσσερις θεμελιώδεις αξίες στις οποίες στηρίζεται η Σύμβαση είναι οι εξής:
- Όχι στις Διακρίσεις (άρθρο 2)
- Σημασία στο προσωπικό συμφέρον του κάθε παιδιού (άρθρο 3)
- Επιβίωση, ανάπτυξη και προστασία (άρθρο 6)
- Ελευθερία γνώμης και συμμετοχή (άρθρο 12)
Σύμφωνα με οργανισμούς όπως η Unicef, η ζωή των παιδιών έχει αλλάξει καθώς μειώθηκε πάνω από 50% η θνησιμότητα των παιδιών κάτω των 5 ετών, έπεσε σχεδόν στο ήμισυ το ποσοστό των υποσιτισμένων παιδιών από το 1990 και 2,6 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πλέον καθαρό, πόσιμο νερό. Ωστόσο, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες για τα δικαιώματα των παιδιών, οι παραβιάσεις που διαδραματίζονται εις βάρος τους αποτελούν μια σκληρή πραγματικότητα, αφήνοντας τη βία και την εκμετάλλευση να κερδίζει έδαφος στη ζωή των παιδιών σε όλα τα κράτη του κόσμου.
Nέα στοιχεία εκθέσεων καταδεικνύουν ότι:
- 262 εκατομμύρια παιδιά και νέοι είναι εκτός σχολείου
- 650 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες παντρεύονται πριν από τα 18α γενέθλια τους
- 1 στα 4 παιδιά θα ζουν σε περιοχές με εξαιρετικά περιορισμένους υδάτινους πόρους έως το 2040
- Πάνω από 150 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας 5 έως 14 ετών εργάζονται
- Πάνω από 1 δισεκατομμύρια παιδιά ζουν σε χώρες που πλήττονται από ένοπλες συρράξεις
- Πάνω από 20% των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων σε διεθνές επίπεδο είναι παιδιά
- Πάνω από 2 εκατομμύρια παιδιά βρίσκονται σε ιδρύματα σε όλο τον κόσμο
- Περίπου 1,5 δισεκατομμύριο παιδιά πέφτουν θύματα βίας και ενδοοικογενειακής κακοποίησης
Όλα αυτά συνθέτουν την περιπλοκότητα του ζητήματος της διαφύλαξης της παιδικής ευημερίας, η οποία πλέον πλήττεται και από επιπλέον παράγοντες όπως η κλιματική αλλαγή και η πανδημία του Covid-19, η οποία έχει ανατρέψει σε βάθος τη ζωή των παιδιών σε ολόκληρη την υφήλιο. Η σημαντική, παγκόσμια, οικονομική ύφεση πλήττει κυρίως τα χαμηλά οικονομικά στρώματα και ωθεί τον κόσμο σε δύσκολες συνθήκες επιβίωσης, αυξάνοντας τις ήδη βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις αποκλεισμού και ανισοτήτων.
Πρέπει να υπάρξουν συντονισμένες κινήσεις παγκοσμίως ώστε να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας, ώστε να υπάρξει πρόοδος στην επίτευξη των 17 Παγκόσμιων Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) ώστε να μειωθούν οι ελλείψεις σε βασικές υπηρεσίες όπως η εκπαίδευση, η ιατρική περίθαλψη, η διατροφή και η πρόνοια ώστε να αποφευχθεί η κρίση της πανδημίας της Covid-19 να μετατραπεί σε κρίση των δικαιωμάτων των παιδιών αλλά και όλων των ανθρώπων γενικότερα.
Your Turn!
Αν έχετε να προσθέσετε κάτι ακόμη ή απλά να μοιραστείτε τη δική σας εμπειρία, αφήστε το προσωπικό σας σχόλιο!