Τα παιδιά από τη φύση τους είναι ενεργητικά, δραστήρια και διερευνητικά. Ωστόσο, κάποια παιδιά φαίνεται να χαρακτηρίζονται από αυτά τα στοιχεία σε μεγαλύτερο βαθμό. Αποτελεί αυτό σημείο ανησυχίας; Πολλοί γονείς εκφράζουν τον προβληματισμό τους αν αυτό θεωρείται φυσιολογικό μέρος της ανάπτυξης ή της προσωπικότητας του παιδιού ή αν αποτελεί σημάδι για περαιτέρω διερεύνηση.
Μία από τις βασικές διαφορές ενός δραστήριου παιδιού και ενός παιδιού με σύνδρομο Διάσπασης Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ), είναι ότι η διαταραχή παρεμβαίνει καθοριστικά στην καθημερινότητα του παιδιού και στις ικανότητες του να λειτουργεί αποτελεσματικά σε σχολικά και κοινωνικά πλαίσια. Η εξασθένηση δηλαδή της λειτουργίας ή της μάθησης συνήθως αποτελεί το κλειδί για τη διαφοροποίηση του συνδρόμου από την κανονική δραστηριότητα.
Για να επιβεβαιωθεί ή όχι η ύπαρξη του συνδρόμου επιβάλλεται η εξέταση από γιατρό – παιδίατρο, παιδοψυχίατρο ή αναπτυξιολόγο – ο οποίος θα εξετάσει μια μακρά λίστα βιολογικών, μαθησιακών, ψυχολογικών, κοινωνικών και πολιτισμικών παραγόντων που αλληλεπιδρούν και είναι χρόνια και διάχυτα.
Συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ που αναζητούν οι γιατροί κατά την αξιολόγηση:
- Δυσκολία διατήρησης της προσοχής σε δραστηριότητες
- Υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα
- Αποφυγή εργασιών που απαιτούν πνευματική προσπάθεια
- Διάσπαση προσοχής
- Φαίνεται να μην ακούει όταν του απευθύνεσαι
- Δυσκολεύεται να δώσει σημασία στις λεπτομέρειες
- Συχνά χάνει πράγματα, ξεχνάει και μιλάει πολύ
- Δυσκολευέται να περιμένει τη σειρά του
- Απαντάει πριν ολοκληρωθεί η ερώτηση
- Ανατριχιάζει, στριφογυρίζει, κουνάει έντονα τα άκρα του
Πέρα από τα βασικά, πρωταρχικά συμπτώματα που αναφέρθηκαν και αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου, ενδέχεται να υπάρχουν αποκλίσεις που δεν είναι τόσο προφανείς και επηρεάζουν άλλους τομείς ανάπτυξης, όπως:
Επεξεργασία πληροφορίας (Information Processing)
Πολλά παιδιά που παρουσιάζουν το σύνδρομο δυσκολεύονται στην επεξεργασία πληροφοριών με αποτέλεσμα την επιβράδυνση του χρόνου ανταπόκρισης και μείωση της αποδοτικότητας. Αυτό μαθησιακά δύναται να προκαλέσει προβλήματα εντός της τάξης καθώς αναμένεται από τους μαθητές να κατανοήσουν γρήγορα και με ακρίβεια τις οδηγίες που λαμβάνουν.
Συναισθηματική ρύθμιση (Emotional Regulation)
Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ βιώνουν έντονες ματαιώσεις, απογοητεύσεις και συγκλoνίζονται εύκολα καθώς δυσκολεύονται να ρυθμίσουν τα συναισθήματα τους. Αυτό προκαλεί έκπτωση στην κοινωνική συνύπαρξη οδηγώντας σε αίσθημα απομόνωσης και μειωμένη αυτοεκτίμηση.
Εκτελεστική Λειτουργία (Executive Function)
Οι εκτελεστικές λειτουργίες όπως η οργάνωση, ο προγραμματισμός, η ιεράρχηση, η προσοχή και η απομνημόνευση λεπτομερειών δυσλειτουργούν σε μεγάλο βαθμό στα παιδιά με ΔΕΠ-Υ με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να θυμηθούν και να ακολουθήσουν πλήθος εντολών, να οργανώσουν τις δραστηριότητες τους και να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους.
Οι γονείς είναι δύσκολο να καταλάβουν με ακρίβεια αν το παιδί τους όντως παρουσιάζει συμπτώματα του συνδρόμου καθώς πολλές φορές τα προβλήματα της ΔΕΠ-Υ εμφανίζονται σε διαφορετικά εξωτερικά περιβάλλοντα όπου το παιδί βρίσκεται έξω από την κανονική ζώνη ασφάλειας (comfort zone). Η συνεργασία πάντα με τους εκπαιδευτικούς του παιδιού βοηθάει ώστε να γίνουν νωρίς αντιληπτές οι ανεπιθύμητες συμπεριφορές ώστε να παραπεμφθεί άμεσα στον κατάλληλο ιατρό.
Η αξιολόγηση ενός γιατρού θα περιλαμβάνει ένα πλήρες οικογενειακό ιστορικό καθώς η ΔΕΠ-Υ τείνει να είναι κληρονομική, ένα πλήρες ιστορικό της υγείας του παιδιού, ένα αναλυτικό ερωτηματολόγιο που πρέπει να συμπληρωθεί από τουλάχιστον τρεις ενήλικες (γονείς, εκπαιδευτικοί, φροντιστές) και τέλος, παρατήρηση της συμπεριφοράς του παιδιού.
Η αντιμετώπιση των παιδιών με ΔΕΠ-Υ απαιτεί τη συμμετοχή του περιβάλλοντος κυρίως με θετική επιβράβευση και αδιαφορία για την διαταρακτική συμπεριφορά. Η πρώιμη παρέμβαση είναι άκρως σημαντική καθώς επιτρέπει στους γονείς να παρέχουν την υποστήριξη που χρειάζεται το παιδί τους από μικρή ηλικία ώστε να είναι πιο επιτυχημένο στο σχολείο αλλά και στις κοινωνικές σχέσεις στη ζωή του.
Your Turn!
Αν έχετε να προσθέσετε κάτι ακόμη ή απλά να μοιραστείτε τη δική σας εμπειρία, αφήστε το προσωπικό σας σχόλιο!
Ευχαριστούμε πολύ για το κατατοπιστικότατο αρθρο σας!
Χαιρόμαστε που σας άρεσε και ευχαριστούμε με τη σειρά μας για το feedback!
καλησπερα!ειναι πολυ ωραιο το αρθρο σας βοηθησε αρκετα!αλλα εχω μια ερωτηση σε ποια ηλικια πρεπει να παρατηρησουμε αν το παιδι μας εχςει το συνδρομο ή οχι!εχω ενα μαλλον ζωηρο παιδι 3 ετων και δυστυχως βλεπω πολλα απο τα συμπτωματα!ειναι η καταλλη ηλικια για να “βγαλω συμπερασματα” ή να περιμενω να δω πως θα ειναι στο σχολειο (1η δημοτικου)!ευχαριστω εκ των προταιρων
Καλησπέρα σας, ευχαριστώ πολύ και χαίρομαι ιδιαίτερα αν βοήθησα. Καλό είναι εάν παρατηρείτε κάποια συμπτώματα είτε εσείς είτε σε σχολικό πλαίσιο (παιδικός σταθμός) να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό υγείας -αναπτυξιολόγο ή παιδοψυχιατρο- για να λάβετε μια εμπεριστατωμένη άποψη που θα καλύψει τις ανησυχίες σας. Σίγουρα η πρώιμη παρέμβαση είναι πάρα πολύ σημαντική καθώς πάντα επιθυμούμε να αμβλύνουμε τα συμπτώματα και τις συμπεριφορές προτού το παιδί βρεθεί στο Δημοτικό όπου το περιβάλλον και οι σχολικές απαιτήσεις είναι μεγάλες.
Διαφωτιστικο και εμπεριστατωμένο το άρθρο… μπράβο!!
Ευχαριστώ πολύ για τη θετική ανατροφοδότηση!
Ευσύνοπτο, σαφές, πολύπτυχο το άρθρο σας. Ως εκπαιδευτικός έρχομαι συχνά αντιμέτωπος με εκδηλώσεις ΔΕΠ-Υ στο μαθητικό πληθυσμό. Είναι αναγκαίο η εκπαιδευτική κοινότητα να ενημερώνεται συστηματικά και οργανωμένα για τη συμπτωματολογία του συνδρόμου. Έτσι θα μπορέσουμε να είμαστε και πιο αποτελεσματικοί στη διαχείρισή του. Σας ευχαριστούμε.
Ευχαριστώ πολύ για τα καλά σας λόγια. Με βρίσκεται απόλυτα σύμφωνη όσον αφορά την αναγκαιότητα περαιτέρω αναμόρφωσης και εξειδίκευσης του εκπαιδευτικού προσωπικού καθώς ο πληθυσμός των παιδιών που χρήζουν βοηθείας εντός των τάξεων αυξάνεται συνεχώς. Στόχος είναι πάντα η εξομάλυνση της εκπαιδευτικής διαδικασίας για όλους και η καθιέρωση των συμπεριληπτικών αρχών σε κάθε ελληνική τάξη.
Εξαιρετικό άρθρο ,στοχευμένο και κατατοπιστικότατο ! Συγχαρητήρια!
Είμαι Νηπιαγωγός και πολλές φορές αωτιμετωπίζοθμε παρόμοιες καταστάσεις. ΚΑι σαφώς δεν είμαστε οι ειδικοί για τη διάγνωση!
Δυστυχώς σαν εκπαιδευτικοί ενω διαβλέπουμε παρόμοιες συμπεριφορές που οφηγούν σε απρόβλεπτες καταστάσεις πολλές φορές ,χωρίς τη συγκατάθεση των γονέων δεν μπορούμε να προχωρήσουμε περαιτέρω. Καλό θα ήταν οι ίδιοι οι γονείς να ευαισθητοποιηθούν περισσότερο σ ότι αφορά στο παιδί τους ,να θορυβυθούν αν υπάρχουν αντίστοιχες συμπεριφορές και να ενημερώνονται συνεχώς.
Και πάλι θερμά συγχαρητήρια!
Σας ευχαριστώ πολύ για τη θετική κριτική. Το έργο των νηπιαγωγών είναι όντως δυσκολότερο καθώς ακόμα είναι δύσκολο να διακρίνεις ένα παιδί που χαρακτηρίζεται από έντονη δραστηριότητα και κίνηση από ένα παιδί που έχει τα συμπτώματα του συνδρόμου! Η ένταξη στο Δημοτικό σχολείο διασαφηνίζει περισσότερο την κατάσταση καθώς το δομημένο πρόγραμμα και οι αυξημένες απαιτήσεις οξύνουν τις δυσλειτουργικές συμπεριφορές. Η ενημέρωση και η επαγρύπνηση των γονέων σε συνδυασμό με την παρατηρητικότητα και τις γνώσεις των εκπαιδευτικών είναι μάλλον το σημείο κλειδί για μια ομαλή συνεργασία που θα οδηγήσει στην πρόοδο του παιδιού!
Κατατοπιστικες και ενδιαφέρουσες οι παρατηρήσεις σας. Πολύ χρήσιμες για γονείς και εκπαιδευτικούς. Συχνά στις σχολικές αίθουσες συναντούμε στάσεις όπως αυτές που περιγράφετε και δεν ξέρουμε πώς να τις αξιολογήσουμε. Ευχαριστούμε για την καθαρότητα των πληροφοριών.
Σας ευχαριστώ πολύ για τη θετική ανατροφοδότηση! Το έργο των εκπαιδευτικών είναι δύσκολο καθώς πρέπει να εντοπίσουν και να διαχειριστούν ένα πλήθος συμπεριφορών μέσα σε μια τάξη με τόσα παιδιά. Βέβαια, σε συνεργασία πάντα με τους αρμόδιους φορείς, τον διευθυντή και τους γονείς των παιδιών επιβοηθηθούν τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι μαθητές που αντιμετωπίζουν δυσκολίες!
Σαφές κ κατατοπιστικό! Ως εκπαιδευτικός το βρήκα άκρως ενημερωτικό κ χρήσιμο. Σας ευχαριστώ.
Εγώ σας ευχαριστώ για τη θετική ανατροφοδότηση!