Ορισμός: Σύμβαση από απόσταση εννοούμε κάθε σύμβαση που αφορά αγαθό ή υπηρεσία και συνάπτεται στο πλαίσιο ενός συστήματος προμήθειας αγαθών ή παροχής υπηρεσιών από απόσταση, η οποία οργανώνεται από τον προμηθευτή χωρίς ταυτόχρονη φυσική παρουσία του προμηθευτή και του καταναλωτή, με την χρησιμοποίηση τεχνικών μέσων επικοινωνίας. Αυτά μπορεί να είναι: έντυπα χωρίς ή με παραλήπτη, τυποποιημένες επιστολές, διαφημιστικά έντυπα, ραδιόφωνο, τηλέφωνο, τηλεόραση κ.ά.
Οι συμβάσεις από απόσταση ρυθμίζονται από το Άρθρο 4 του Ν. 2251/1994, όπως αυτός έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
Συμβάσεις για πώληση καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών από απόσταση. Τι ισχύει:
Α) Πριν από την κατάρτιση της σύμβασης
Η σύμβαση από απόσταση είναι άκυρη υπέρ του καταναλωτή, αν πριν από τη σύναψή της ο καταναλωτής δεν ενημερώθηκε με τα μέσα της χρησιμοποιούμενης τεχνικής επικοινωνίας κατά τρόπο σαφή, τηρουμένων των αρχών της καλής πίστης κατά τις εμπορικές συναλλαγές, για τα ακόλουθα ιδίως στοιχεία:
- την ταυτότητα του προμηθευτή,
- τα ουσιώδη χαρακτηριστικά του αγαθού ή της υπηρεσίας
- την τιμή, την ποσότητα και τις δαπάνες μεταφοράς, καθώς και το φόρο προστιθέμενης αξίας, εφόσον δεν περιλαμβάνεται στην τιμή
- τον τρόπο πληρωμής, παράδοσης και εκτέλεσης
- τη διάρκεια ισχύος της προσφοράς ή της τιμής
- το δικαίωμα υπαναχώρησης
- το κόστος χρησιμοποίησης του μέσου επικοινωνίας από απόσταση
- την ελάχιστη διάρκεια ισχύος της σύμβασης στην περίπτωση συμβάσεων για την προμήθεια αγαθών ή υπηρεσιών που επιτελείται διαρκώς ή περιοδικώς
Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει στην περίπτωση τηλεφωνικών επικοινωνιών. Συγκεκριμένα η ταυτότητα του προμηθευτή και ο εμπορικός σκοπός της κλήσης πρέπει να διευκρινίζονται σαφώς στην αρχή οποιασδήποτε συζήτησης με τον καταναλωτή. Ο καταναλωτής δεν επιβαρύνεται με τις δαπάνες της επικοινωνίας από απόσταση για τη διαβίβαση της αποδοχής ή για την εκτέλεση της υπηρεσίας, εκτός αν αυτό αναφέρεται σαφώς στην πρόταση για σύναψη σύμβασης. Απαγορεύεται να αποστέλλονται στον καταναλωτή αγαθά ή να παρέχονται υπηρεσίες χωρίς προηγούμενη παραγγελία εκ μέρους του όταν αυτός καλείται να τα αποκτήσει έναντι πληρωμής ή να τα επιστρέψει, έστω και χωρίς να καταβάλει τις δαπάνες αποστολής.
Σε κάθε περίπτωση, η χρησιμοποίηση των τεχνικών επικοινωνίας πρέπει να γίνεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην προσβάλλεται η ιδιωτική ζωή του καταναλωτή. Απαγορεύεται χωρίς τη συναίνεση του καταναλωτή η χρησιμοποίηση τεχνικών επικοινωνίας για την πρόταση σύναψης σύμβασης όπως τηλεφώνου, αυτόματης κλήσης, τηλεομοιοτυπίας (φαξ), ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου επικοινωνίας.
Β) Μετά την κατάρτιση της σύμβασης
Η σύμβαση από απόσταση είναι άκυρη υπέρ του καταναλωτή, αν αυτός δεν λάβει σε εύθετο χρόνο, κατά την εκτέλεση της σύμβασης και το αργότερο κατά τη στιγμή της παράδοσης, όσον αφορά τα αγαθά, τα οποία δεν πρόκειται να παραδοθούν σε τρίτους, γραπτά και στη γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε στην πρόταση σύναψης σύμβασης τις ακόλουθες τουλάχιστον πληροφορίες:
- τις πληροφορίες που αναφέρθηκαν πιο πάνω,
- την επωνυμία και τη διεύθυνση του πιο προσιτού για τον καταναλωτή καταστήματος του προμηθευτή,
- τον τρόπο καταβολής του τιμήματος, περιλαμβανομένων των όρων πίστωσης ή πληρωμής με δόσεις, καθώς και τους όρους εξασφάλισης,
- το δικαίωμα υπαναχώρησης και, σε χωριστό έντυπο, υπόδειγμα δήλωσης υπαναχώρησης του καταναλωτή από τη σύμβαση κατά την επόμενη παράγραφο
- πληροφορίες σχετικές με την εξυπηρέτηση μετά την πώληση και τις υφιστάμενες εμπορικές εγγυήσεις, και
- τους όρους καταγγελίας της σύμβασης, όταν πρόκειται για σύμβαση αόριστου χρόνου ή διάρκειας μεγαλύτερης του ενός έτους.
ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΥΠΑΝΑΧΩΡΗΣΗΣ
Σε κάθε σύμβαση από απόσταση ο καταναλωτής έχει το δικαίωμα να υπαναχωρήσει αναιτιολογήτως μέσα σε δεκατέσσερις (14) ημερολογιακές ημέρες. Η προθεσμία αρχίζει, για τα αγαθά, από την παραλαβή τους και για τις υπηρεσίες από την λήψη των πληροφοριών, είτε με έγγραφα είτε με σταθερά μέσα, που ενημερώνουν τον καταναλωτή ότι έχει συναφθεί η σύμβαση. Σε περίπτωση που ο προμηθευτής δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις συμβατικής ενημέρωσης που αναφέρονται παραπάνω η προθεσμία υπαναχώρησης γίνεται τρίμηνη.
ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ
Οι διατάξεις του άρθρου 4 δεν εφαρμόζονται:
- στους αυτόματους διανομείς,
- στους εμπορικούς χώρους αυτόματης πώλησης,
- στις συμβάσεις προμήθειας τροφίμων, ποτών ή άλλων αγαθών που προορίζονται για την τρέχουσα οικιακή κατανάλωση και τα οποία παραδίδουν κατ’ οίκον διανομείς σε τακτά ή συχνά διαστήματα
- στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών με κράτηση που έχουν ως αντικείμενο μεταφορείς, κατάλυμα, σίτιση και ψυχαγωγία.
ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ (Γ.Ε.ΜΗ)
Οι προμηθευτές που συνάπτουν συμβάσεις από απόσταση έπρεπε – σύμφωνα με την Απόφαση Φ1-1342/1997 – να είναι καταχωριμένοι στο ειδικό μητρώο που τηρείτο στη ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ. Η καταχώριση γινόταν μετά από αίτησή τους.
Μετά τις 28-2-2014, με βάση το άρθρο 14 παρ. 4 του v. 4242/2014 (ΦΕΚ 50 Α’), το ως άνω μητρώο καταργείται και κάθε προμηθευτής ο οποίος προτίθεται να συνάπτει με τους καταναλωτές συμβάσεις για πώληση από απόσταση αγαθών και υπηρεσιών αρκεί να είναι καταχωρημένος στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) όπως οφείλει σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν. 3419/2005 (ΦΕΚ 297 Α’). Αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. για τον κάθε υπόχρεο είναι η Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. του Επιμελητηρίου της έδρας του (ή της κύριας εγκατάστασής του, εφόσον πρόκειται για φυσικό πρόσωπο), στην οποία και πρέπει να απευθυνθεί προκειμένου να ολοκληρώσει τη σχετική καταχώριση όταν και όπως αυτή χρειάζεται. Ειδικά για τις εταιρείες αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και συγκεκριμένα για ΑΕ εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, ΠΑΕ και ΚΑΕ, ο υπόχρεος προμηθευτής πρέπει να απευθυνθεί στη Διεύθυνση ΑΕ και Πίστεως αυτής.
Για οποιοδήποτε πρόβλημα, παράπονο ή καταγγελία, που αφορά τις συναλλαγές σας, μπορείτε να απευθύνεστε στο Νέο Ινστιτούτο Καταναλωτών (Νέο ΙΝΚΑ) στην Θεσσαλονίκη στο 2310 431 111 & [email protected].